Marcel Spierts werd in 1957 geboren te Heerlen en is opgegroeid in Kerkrade. Spierts is eigenaar van ‘Marcel Spierts Onderzoek & Ontwikkeling’ en laureaat van de De la Court-Prijs 2015.
Opleiding
Na het behalen van zijn diploma atheneum B aan het Sancta Maria College te Kerkrade vertrok Marcel Spierts naar Amsterdam. Hier ging hij Andragologie studeren aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), waar hij in 1985 zijn doctoraal examen behaalde. Andragologie was op dat moment de universitaire studie voor sociaal werk en veranderkunde. Spierts heeft al van jongs af aan grote interesse voor sociaal werk. Op 16-jarige leeftijd raakte hij betrokken bij het opzetten van een jongerencentrum in het dorp waar hij woonde. Tijdens zijn studie Andragologie toonde Marcel Spierts zich op tal van manieren actief. Zo engageerde hij zich in de studentenbeweging, onder andere als bestuurslid van de ASVA, de studentenvakbond van de UvA. Tevens werkte hij aan dezelfde UvA als kandidaat-assistent vorming- en volwasseneducatie en als assistent-beheerder bij de subfaculteit Andragologie.
Carrière
In 1985 ging Marcel Spierts aan de slag bij de Amstelhorn, een voorloper van de Hogeschool van Amsterdam. Daar zou hij gedurende bijna 25 jaar het werk als docent, onderzoeker en adviseur combineren. Vanaf 1989 was hij tevens verbonden aan de Haagse Hogeschool als docent bij de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV). Vanaf deze periode publiceert Spierts met grote regelmaat over welzijn, educatie en cultuur. Zo gaf hij drie boeken uit, waarvan het eerste ‘Balanceren en stimuleren’ ook in het Duits en het Litouws werd vertaald. Van deze boeken zijn in totaal meer dan 25.000 exemplaren verkocht. In 2013 besloot Marcel Spierts zijn eigen bedrijf op te richten onder de naam ‘Marcel Spierts Onderzoek & Ontwikkeling’. Hij verricht onderzoek in opdracht van gemeenten, maatschappelijke instellingen en kennisinstituten. Daarnaast is hij een veelgevraagd spreker. Hij vindt het van groot belang om ook als zelfstandig onderzoeker de band die hij met de wetenschap heeft te behouden.
Nevenfuncties
Marcel Spierts is gedurende lange tijd gastdocent geweest Hochschule Luzern in Zwitserland en aan de Pädagogische Hochschule Steiermark te Graz (Oostenrijk). Ook heeft hij tal van lezingen en workshops in deze landen verzorgd. De belangstelling vanuit deze landen hangt samen met de vertaling van zijn boek en het feit dat men er erg op Nederland en het sociaal werk hier is georiënteerd. Tevens heeft Spierts de afgelopen jaren meerdere nevenfuncties vervuld waaronder functies als lid van verschillende commissies, stuurgroepen en redacties (o.a. het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken).
Proefschrift
Vanaf midden jaren negentig was Marcel Spierts in het bijzonder geïnteresseerd in het proces van professionalisering van de sociale beroepen. Hij leidde een groot onderzoeksproject met een twintigtal onderzoekers, dat onder andere resulteerde in de boeken ‘Beroep in ontwikkeling’ en ‘Werken aan openheid en samenhang’. In die periode ontstond het idee voor een promotieonderzoek. Na een lange aanloop koos hij uiteindelijk voor een historische studie naar de professionalisering van sociaal-culturele beroepen vanaf 1945. Het resulteerde in 2014 in het proefschrift ‘De stille krachten van de verzorgingsstaat. Geschiedenis en toekomst van de sociaal-culturele beroepen’. Hierin schetst hij een historisch en empirisch beeld van het professionaliseringproces van sociaal-culturele beroepen zoals jongerenwerkers, opbouwwerkers, en vormingswerkers sinds de Tweede Wereldoorlog. In zijn proefschrift beschrijft hij de stormachtige ontwikkeling van de professionals in deze nieuwe beroepen. Van de torenhoge verwachtingen die de politieke en culturele elite kort na de Tweede Wereldoorlog van deze beroepen had, de radicalisering in de jaren zestig en zeventig, de ontnuchtering en bezuinigingen in de daaropvolgende decennia, tot de recente revival van de beroepen in de participatiesamenleving. In een interview in Trouw bij het verschijnen van het proefschrift wijst hij op de rol van sociaal-culturele professionals als spin in het web in buurten en wijken. Als verbinders tussen bewoners, vrijwilligers, instanties en overheid zijn ze onontbeerlijk om de participatiemaatschappij tot een succes te maken.
Onderscheidingen
Marcel Spierts kreeg in 2015 de De la Court-prijs voor zijn proefschrift. Gezien de geringe belangstelling vanuit de universiteiten voor sociaal werk gedurende de laatste decennia, was het een opvallende erkenning uit een onverwachte hoek. De De la Court-prijs wordt iedere twee jaar door de KNAW (Koninklijke Nederlandse Akadamie van Wetenschappen) toegekend aan een persoon die onbezoldigd wetenschappelijk onderzoek heeft verricht. Hierbij kan men denken aan een groot oeuvre, levenswerk of uitzonderlijke prestatie in de alfa- of gammawetenschappen. Het winnen van deze prijs heeft niet alleen de aandacht gevestigd op Spierts maar vooral ook op de cruciale rol van de sociaal-culturele beroepen in de participatiesamenleving. De jury geeft aan Spierts als winnaar geselecteerd te hebben “vanwege het vernieuwende en hoogstaande onderzoek dat hij heeft verricht naar een zeer maatschappelijk relevant en fascinerend onderwerp, waarmee hij op overtuigende wijze laat zien waarin de maatschappelijke bijdrage van de sociaal-culturele beroepen schuilt”.
Gezien zijn behaalde successen kan Marcel Spierts met recht bestempeld worden als een Leading Professional.
* Deze Leading Professional is door de redactie geselecteerd